strona główna >

---

Punkty końcowe linii | Sygnalizacja | Sterowanie rozjazdami | Przejazdy kolejowe | Znaki tramwajowe | Łączność

Łączność

Prowadzenie ruchu tramwajowego wymaga sprawnej łączności pomiędzy służbami dyspozytorskimi i obsługą pociągów tramwajowych.

Telefony służbowe

Pierwszym środkiem łączności, stosowanym w komunikacji pomiędzy pociągami tramwajowymi a służbami kontroli ruchu były telefony służbowe. Instalowano je na posterunkach regulatorskich i dyspozytorskich, na mijankach i w centralnych punktach sieci tramwajowej.

Znaczenie telefonów służbowych umieszczonych przy liniach tramwajowych zmniejszało się w miarę rozwoju łączności radiowej. Z chwilą wyposażenia wszystkich pociągów tramwajowych i służb kontrolerskich w przenośne urządzenia łączności ich znaczenie stało się marginalne.

Pomimo to, do dziś eksploatowanych jest jeszcze kilka telefonów umieszczonych przy liniach tramwajowych. Często można również spotkać widoczne po nich ślady - zawieszone na słupach trakcyjnych skrzynki, z których miejscowa ludność wyszabrowała już aparat...

Telefon służbowy.

fot. Bogusław Molecki, 2000-07-31

Na mijankach linii 9 telefony służbowe zostały już rozszabrowane.

fot. Adam Śnieżek, 2000-05-03

Łączność radiowa

Służby kontroli ruchu wykorzystywały do swoich celów łączność radiową jeszcze przed 1966 rokiem. W 1965 roku pracowało w ówczesnym WPK Katowice 36 punktów nadawczo - odbiorczych. Do dyspozycji "lotnej" kontroli ruchu był mikrobus (po południu - dwa) wyposażony w radiotelefon.

W 1967 roku podjęto starania o rozbudowę sieci - od Państwowej Inspekcji Radiowej uzyskano częstotliwości dla 33 stacji bazowych i tyluż ruchomych. Posterunki kontroli ruchu i wozy pogotowia technicznego wyposażono w urządzenia lampowe "Zopan".

Około 1972 roku pojawiły się radiotelefony tranzystorowe. Wówczas rozpoczęto ich montaż również na taborze tramwajowym. Na początku lat osiemdziesiątych sprzęt zastąpiono urządzeniami "Radmor". Pełne wyposażanie pociągów tramwajowych w radiotelefony pokładowe trwało jednak aż do 1994 roku.

W 1998 roku rozpoczęto prace nad kolejną wymianą sprzętu, wymuszoną przez zmianę przydziałów częstotliwości. Obecnie wszystkie pociągi znajdujące się na sieci, jak i służby kontroli ruchu wyposażone są w radiotelefony oparte o łączność cyfrową.

Trolejfony

W drugiej połowie lat sześćdziesiątych prowadzone były prace nad zastosowaniem urządzeń górniczych do komunikacji z pociągami tramwajowymi. Sygnał miał być przesyłany między wozami i punktami stałymi przy wykorzystaniu sieci trakcyjnej.

Telewizja przemysłowa

Już w latach sześćdziesiątych brano pod uwagę możliwość ustawienia kamer w najbardziej newralgicznych punktach sieci. W późniejszych latach kamery takie zostały przejęte od Milicji Obywatelskiej. Choć nieczynne od lat, pozostały jeszcze na słupach - na przykład przy katowickim Spodku.

Kamera telewizyjna MO / WPK Katowice.

fot. Bogusław Molecki, 2000-10-15

Nagłośnienie przystanków

Na centralnych węzłach tramwajowych zainstalowane zostały głośniki, umożliwiające podawanie z pobliskich posterunków regulatorskich komunikatów o zmianach, czy zakłóceniach w kursowaniu tramwajów. Największa taka instalacja znajduje się do dziś w Katowicach, gdzie regulator w Rynku może ogłosić informacje pod dworcem PKP, czy na Rondzie Generała Ziętka pod Spodkiem.

---