Taken from transport.wroc.biz
Nowa tramwajowa linia wahadłowa 44 z Zawodzia do Szopienic z powodu remontu torowiska.
Taken from transport.wroc.biz
Najnowszy nabytek PKM Jaworzno - MAN-Göppel NM223.
Taken from transport.wroc.biz
Pierwszy przemalowany na żółto Mercedes Citaro K w PKM Katowice.
Taken from transport.wroc.biz
Krzysztof Pawelec przenumerował małe MAZ-y dodając "0" do dotychczasowego numeru.
Taken from transport.wroc.biz
14 lutego 2014 r. zlikwidowana została linia tramwajowa nr 18 w Rudzie Śląskiej.

Koncepcja organizacji ruchu tramwajów na czas remontów

23.09.2009

Tagi: rozkład jazdy, inwestycje, Tramwaje Śląskie, KZK GOP, komentarz – Dodał: Krzysztof Bojda

Remont torowiska w ciągu ul. Warszawskiej i 1 Maja w Katowicach przy jednoczesnym utrzymaniu ruchu tramwajów wymusił niekorzystne dla pasażerów zmiany w rozkładach jazdy. Prowadzone równolegle prace w Bytomiu-Łagiewnikach dodatkowo potęgują problem. Redakcja Portalu WPK opracowała alternatywny projekt organizacji ruchu, który prezentujemy w tym tekście.


Długo oczekiwany remont torowiska na najbardziej obciążonej arterii tramwajowej w Katowicach rozpoczął się 4 marca 2009 r. Należy oczekiwać, że jeszcze przynajmniej przez dwa miesiące ograniczona przepustowość odcinka objętego pracami w istotny sposób oddziaływać będzie na kształt oferty przewozowej w centralnej części naszej sieci tramwajowej.

O szczegółach wprowadzanych rozwiązań i zmian szerzej pisaliśmy już na naszych łamach w minionych miesiącach:
» o zakresie i technologii wykonywanego remontu,
» informacja o postępach prac,
» komentarz do wprowadzanych zmian rozkładów jazdy.

fot. J. Jackiewicz
W najbliższym czasie (od 28 września) rozpocznie się remont na odcinku od Rynku do Szpitala Elżbietanek (najpierw jeden tor, później drugi), a w ostatnim etapie planowanie jest całkowite wstrzymanie ruchu na okres kilku tygodni.

Dodatkowym utrudnieniem, jakie nałożyło się na prowadzony remont w Katowicach, jest prowadzona obecnie modernizacja skrzyżowania przy trójkącie Łagiewniki Targowisko. Z uwagi na brak możliwości zawrócenia, każdy jednokierunkowy tramwaj wysłany w stronę Świętochłowic w praktyce kursować musi aż do pętli w Chebziu, pokonując po drodze liczne odcinki jednotorowe.

Przyjęty sposób organizacji ruchu powoduje, że utrudnienia w podróżowaniu odczuwają nie tylko pasażerowie pokonujący odcinki remontowane, ale także Ci, którzy miejsca prac w ogóle nie odwiedzają. Przerwane zostały połączenia bezpośrednie, a na wielu liniach ograniczono częstotliwość ruchu zestawiając niejako "w zamian" pociągi z dwóch wagonów.

fot. J. Jackiewicz
Redakcja Portalu WPK przeanalizowała możliwości jakie daje objęta obecnie remontami infrastruktura. Pomimo istotnych ograniczeń wydaje się, że możliwe jest ukształtowanie oferty w sposób atrakcyjniejszy dla pasażera. Proponowane rozwiązanie uwzględnia możliwości przewoźnika i w niewielkim tylko stopniu wymagałoby wcześniejszych przygotowań. Konieczne byłoby uruchomienie przystanku na pętli w Zawodziu służącego do wsiadania i wysiadania dla tramwajów zawracających od strony Szopienic oraz ewentualne sformowanie czwartego składu zdatnego do jazdy dwukierunkowej jako pociąg rezerwowy dla wagonów 111N (prace możliwe do wykonania we własnym zakresie przy okazji remontów bieżących taboru).

Propozycja Portalu WPK

Podstawowym założeniem, jakie cechuje poniższą propozycję, jest zachowanie względnie atrakcyjnych częstotliwości ruchu (15-minutowych w dni robocze) na wszystkich odcinkach przy zachowaniu połączeń bezpośrednich na najbardziej obleganych trasach. Przyjęto, że akceptowalna jest - tymczasowa - przesiadka na wybranych przystankach, jeżeli uwarunkowania techniczne lub występujące zapotrzebowanie uniemożliwiają utrzymanie bezpośredniego połączenia. Przesiadka oczywiście skomunikowana, bez zbędnego oczekiwania.

Istotną cechą prezentowanego rozwiązania jest odtworzenie bezpośredniego połączenia Koszutki z Zawodziem - w naszym przekonaniu równie istotnego, jak zapewnienie częstych odjazdów bezpośrednio spod dworca. Przy tej okazji proponujemy wykreowanie nowej linii (tu oznaczonej jako 20) o wysokich parametrach obsługi (obsługa składami, częstotliwość 15-minutowa), która kursowałaby na najbardziej obciążonym odcinku dotychczasowej linii 14.

Dzięki skierowaniu linii 7 na tymczasową pętlę na placu Alfreda, zapewnione pozostaje bezpośrednie skomunikowanie Wełnowca i Koszutki z dworcem, a także z Załężem oraz Chorzowem Batorym. Od niedawna połączenie to ponownie zapewnia wydłużona linia 13, jednak brak koordynacji z linią 20 każe nam postrzegać tą zmianę bardziej jako efekt doraźnych zmian związanych z wyrównywaniem bilansu wozokilometrów. Bez wątpienia jednak w docelowym układzie należy rozważyć zwiększenie oferty na tym ciągu, proponowane przez nas rozwiązanie polegające na obsłudze Załęża przez dwie linie tramwajowe kursujące co 15 minut w obsadzie dwuwagonowej to bezwzględne minimum.

Linia 13 skierowana została do Brynowa, stając się uzupełnieniem linii 16 i kreując przy okazji zupełnie nowe bezpośrednie połączenie w relacji północ - południe.

Sytuacja, w której zdecydowano o tymczasowym wprowadzeniu przesiadek występuje w dwóch miejscach: na linii 14, skróconej od strony Mysłowic do pętli w Zawodziu oraz na linii 17, która wahadłowo obsługiwać miałaby wyłącznie odcinek trasy od Chorzowa do Świętochłowic.

W pierwszym przypadku przesłanką do skrócenia przebiegu linii była zasygnalizowana chęć utrzymania 15-minutowej częstotliwości ruchu na miejskim odcinku w Mysłowicach. Występujące tam napełnienia (a także prawdopodobny brak zgody ze strony miasta na wzrost dofinansowania przewozów) predestynują odcinek do skierowania tam wagonów pojedynczych, które niejako z konieczności zawracają przed odcinkiem o ograniczonej przepustowości - gdzie założono obsługę wyłącznie pociągami zestawianymi ze składów. Proponowana relacja linii 20 zapewnia połączenia Szopienic z centrum Katowic (wspólnie z linią 15), a z prowadzonych obserwacji wynika, że mniejsza grupa pasażerów podróżuje linią 14 do Mysłowic z przystanków położonych bliżej centrum Katowic. W godzinach pozaszczytowych możliwe byłoby kursowanie tramwajów linii 14 i 20 w relacji połączonej: Mysłowice Dworzec PKP - Koszutka Słoneczna Pętla, co zaoszczędziłoby pasażerom przesiadki.

Drugim przypadkiem, gdzie zdecydowano się na tymczasowe połączenie przesiadkowe są Świętochłowice. Dominującym kierunkiem podróży są Katowice, stąd też konieczność przywrócenia 15-minutowej częstotliwości ruchu na linii 7 (bez stosowania kursów skróconych nieczytelnych dla pasażerów). Zmiana kierunku jazdy dla pociągów wahadłowych linii 17 przewidziana została na torowisku wydzielonym na początku odcinka dwutorowego linii 9 w stronę Zgody (za wiaduktem kolejowym). Dla pociągów wahadłowych przyjęto 20-minutową częstotliwość ruchu, umożliwiającą koordynację odjazdów na wspólnym odcinku z linią 9. Sytuacja mogłaby ulec zmianie po zakończeniu przebudowy układu drogowego w rejonie trójkąta torowego w Łagiewnikach (przywrócenie stałej trasy linii 17 oraz skrócenie linii 7).

Przebiegi tras, częstotliwości ruchu i obsada taborowa

Proponowane rozwiązanie komunikacyjne:
- linia 7: Chebzie Pętla - Katowice - Wełnowiec Plac Alfreda (co 15 minut, 2x105N),
- linia 13: Siemianowice Plac Skargi - Katowice - Brynów Pętla (co 15 minut, 1x105N),
- linia 14: Mysłowice Dworzec PKP - Szopienice - Zawodzie Pętla (co 15 minut, 1x105N),
- linia 15: Zagórze Pętla - Szopienice - Katowice - Chorzów Ratusz (co 15 minut, 2x105N),
- linia 16: Koszutka Słoneczna Pętla - Katowice - Brynów Pętla (co 15 minut, 2x105N/1x116Nd),
- linia 17: Chorzów Ratusz - Świętochłowice Mijanka (co 20 minut, 2x111N),
- linia 20: Koszutka Słoneczna Pętla - Katowice - Szopienice Pętla (co 15 minut, 2x105N).

Uproszczony schemat proponowanej organizacji ruchu

Schemat proponowanej organizacji ruchu
Zaproponowana koncepcja tras linii tramwajowych z pewnością budzić może kontrowersje, wynika jednak z szeregu poczynionych obserwacji. Remont torowiska na ul. Warszawskiej i 1 Maja, bezdyskusyjnie bardzo ważny dla zapewnienia spójności sieci tramwajowej w GOP, prowadzony jest w nietypowy w skali kraju sposób. Najczęściej porównywalne odcinki wyłącza się w całości z ruchu, wprowadzając autobusową komunikację zastępczą. Determinację w utrzymaniu ruchu tramwajowego postrzegać można jako chęć "zatrzymania" pasażerów, niezmieniania ich zachowań komunikacyjnych (przesiadka na autobus lub zupełna rezygnacja z transportu zbiorowego). Są to działania słuszne, warte podkreślenia (szczególnie w realiach GOP-u). Należy jednak za wszelką cenę minimalizować nieuniknione utrudnienia w korzystaniu z szynowego środka transportu. Przedstawiona koncepcja jest próbą wyjścia naprzeciw tym oczekiwaniom. Nasze rozwiązanie może być także bazą dla docelowego układu, który mógłby być wdrożony po zakończeniu trwających remontów.

fot. J. Jackiewicz

« Poprzedni tekstNastępny tekst »

Komentarze

Do dłuższych dyskusji zapraszamy na forum.

DW napisał(a):

Trochę kosmicznie to wygląda jak się to czyta (szczególnie 15-stka w Chorzowie na Rynku :P ), ale na pewno to rozwiązanie byłoby o wiele lepsze niż obecnie funkcjonujące. Tylko kto z KZK posłucha tych rad? :|

23.09 22:03:58

car napisał(a):

Ja osobiście wyciąłbym 13 a 20 przedłużył do Siemianowic. 13 na trasie do Brynowa z 16 i 6 nie jest konieczna.

23.09 22:04:24

Allied Forces napisał(a):

15stka w Chorzowie to powrót do klasyki a cały układ jest zbliżony do tego, który ja widziałem...
Osobiście nie mogę wam obiecac że tak bedzię ale kto wie...

23.09 22:38:15

Tom napisał(a):

a ktoś wie może co się dzieje w zabrzu z torowiskiem na Zaborzu w stronę RŚ, jeden tor jest wyciągnięty z ziemi, już się zaczęły remonty torowiska w zabrzu czy to tylko na potrzeby DTŚ coś robią ?

23.09 23:01:13

emzetwu napisał(a):

Fajny artykuł tylko po co? Na WPK teraz zacznie się pojawiać science-fiction?

24.09 00:02:01

meteor51 napisał(a):

Miłe starsze panie by Was zjadły, jakby 13-tki nagle zaczęły jeździć na Brynów a 15 do Chorzowa... Poza tym, może przedłużmy od razu tę trasę do Gliwic pod zajezdnię?

24.09 00:27:44

suchy napisał(a):

A mnie zastanawia, czemu nikt nigdy (nawet poza okresem remontów) nie wpadł na pomysł, żeby puścić jedną długą linię północ-południe, czyli np taką 16 z Brynowa do Siemianowic?

24.09 00:52:41

andrzejh69 napisał(a):

moze tak byc ale z wyjątkiem 17-tki. W Swietochłowicach na tarsie Ł-Targowisko-Mijanka zdecydowanie potrzeba czestotliwosci co 7 minut, no ewentulanie co 10 a nie co 15. Wiec ta 17 niech jezdzi na trasie Targowsiko-Mijanka, lub dac tam rezerwową N-ke z 38 i wtedy Targowisko-Chorzów Ratusz. Cały problem naszej sieci to zbyt mało pętli i tylko 3 (+2 Nki) wagony dwukierunkowe.

24.09 11:14:45

1000 napisał(a):

Szkoda że nikt nie myśli o przywróceniu 23. Pętla Słoneczna ważniejsza :/

24.09 11:31:33

butthead napisał(a):

@car: Dopiero wycięcie autobusów kursujących wzdłuż torów do Siemianowic uzasadniałoby wysyłanie tam składów, obecnie (niestety) nie ma takiej potrzeby.
@emzetwu: Powyższe rozwiązania są realne do wdrożenia, dlatego też postanowiliśmy je zaproponować. Do fikcji temu daleko.
@meteor51: A 19-tka w Katowicach? 15-tka kiedyś do Chorzowa zaglądała, więc starsze panie poczułyby się co najwyżej młodziej ;)
@andrzejh69: Dla lepszej obsługi centrum Św-c rozwiązaniem mogłaby być zmiana kierunku jazdy dopiero na odcinku jednotorowym przy trójkącie w Łagiewnikach. Wymagałoby to jednak zestawienia większej ilości pociągów dwukierunkowych, obsługa regularnej linii taborem quasi zabytkowym nie wchodzi w grę.
@1000: W obecnym układzie na 23 nie ma miejsca, natomiast po zakończeniu remontów - jak najbardziej.

24.09 13:53:27

YoMaHa napisał(a):

Dla mnie bardzo kiepskim pomysłem jest skrócenie "czternastki". Rozumiem, że Naczelny jest z powrotem w Józefowcu, ale z moich obserwacji i informacji, ktore do mnie docierają, bezpośredni tramwaj do Mysłowic z centrum Katowic wcale nie jest pozbawiony sensu - z racji uciążliwości przesiadek, większej dostępności oraz obsłudze nieco innego obszaru pozostaje on dla wielu przynajmniej potencjalnie bardzo interesującą alternatywą. Oczywiście jazda co pół godziny, jak jest teraz, jest chora (podobnie jak z Sosnowca), ale robienie tego co 15 minut z jednoczesnym skróceniem w nigdzie to totalna porażka i dobicie tej linii.

24.09 15:47:05

Makt napisał(a):

ale z 17 to już trochę przesadziliście, w takiej relacji nie jest nikomu potrzebna.

24.09 17:26:27

aso napisał(a):

@YoMaHa: Co do 14-tki, to po skróceniu od Mysłowic do Zawodzia linia przestanie mieć jakikolwiek sens. Równie dobrze można ją zawiesić na całej trasie...

Co do reszty pomysłów, to przypomina to bawienie się w KZK GOP, czyli istotą zmiany są zmiany. Wśród proponowanych zmian jedyny sens to przywrócenie normalnej 7-ki kosztem wahadła na 17-tce. Reszta jest bardzo kontrowersyjna, zwłaszcza że Koszutka znowu zaczyna być najważniejszym miejscem na całej sieci komunikacyjnej...

24.09 17:59:25

memphis napisał(a):

Skrócenie 14-tki jest mocno dyskusyjne, jednak warto się zastanowić czy lepiej mieć tramwaj w Mysłowicach co kwadrans, czy co pół godziny. Mimo wszystko po samych Mysłowicach jeździ więcej pasażerów niż w bezpośredniej relacji z centrum Katowic (czy rejonu AE) do Mysłowic.

24.09 18:31:52

aso napisał(a):

@memphis: Jest jeszcze coś takiego, jak ruch pociągów następnych. Nie ma przeszkód, aby tramwaj od Mysłowic lub Sosnowca jechał newralgiczny odcinek razem z tramwajem od Zawodzia i odwrotnie. W praktyce będzie to znacznie mniej uciążliwe, niż przesiadki i kombinowanie z układem tras. A jako rozwiązanie tymczasowe jest do zaakceptowania.

24.09 19:05:00

Chrosciu napisał(a):

IMHO:
1) 17 w nowej wersji mialoby sens gdyby kursowalo w takcie 15 minutowym (ale wiem ze sie nie da ze wzgledu na 9;)) i bylo skomunikowane z 7 na odcinku Gazownia - Mijanka. Wydaje mi sie ze o wiele wiecej ludzi byloby zainteresowanych relacja Chorzow - centrum Swietochlowic niz Chorzow - Mijanka. BTW: jak ma byc powiazane 17 z 9 - w stadzie co 20 minut, z rownym odstepem co 10 czy jakos jeszcze inaczej ? Bo w tym srodkowym przypadku mialoby to jeszcze jakis sens (choc i tak takt 10 minut ma sie do 15 jak pies do jeza...)
2) Skoro 14 do Zawodzia nie ma wiekszego sensu to byc moze w ogole nalezy je skrocic do petli w Szopienicach i skomunikowac z 20 drzwi w drzwi (maja te sama czestotliwosc). Szopienice wiele by na tym nie stracily (wciaz mialyby 2 linie kursujace co 15 minut kazda)
3) Zarowno przy przesiadkach typu 7 <-> 9/17 jak i 14 <-> 20 bilet skasowany w pierwszym pojezdzie powinien zachowywac waznosc w drugim

24.09 19:17:09

lgor napisał(a):

No i okazuje się ze T20 zawieszają więc może T14 mogła by być na trasie Koszutka - Mysłowice

24.09 20:40:11

butthead napisał(a):

Na Koszutce pojawiło się więcej kursów, ale czy to od razu źle? Do Słonecznej tramwaje są dobrze zapełnione. 7-ka kursuje tamtędy obecnie niejako z konieczności, zapewniając jednocześnie połączenie Wełnowca z Załężem. 16-tkę można ograniczyć do roli wzmocnienia 13-tki, w szczególności jeśli wymagałaby tego zajętość pętli na Słonecznej.
Skrócenie w szczycie 14-tki do Zawodzia jak już wspomniano jest krokiem radykalnym, wskazano jedno z możliwych rozwiązań do wdrożenia. Oczywiście można prowadzić ruch z uwzględnieniem pociągów następnych, pytanie jednak czy nie spowoduje to jeszcze większych zakłóceń, niż obserwowane są obecnie. Remont torowiska zbiegł się z czasie z pracami na drodze nr 86 - autobusy wpuszczono w korek, a tramwaje obcięto o połowę. Potencjał linii 15 został zaprzepaszczony, zależało nam więc też na wskazaniu innego, prawdopodobnie lepszego w tej sytuacji rozwiązania.

@Chrosciu: Wahadłowe 17 w założeniach stanowiło dopełnienie 9-tki do taktu 10'. Oczywiście przy założeniu ważnego biletu z 7. Natomiast przesiadki w Szopienicach - chyba nigdy tam nie wysiadałeś ;)

@lgor: Na dwa dni zawieszają.

24.09 20:52:41

lgor napisał(a):

W sumie jak widzę to ta koncepcja opiera się głównie na preferencjach pasażerów. Szkoda ze KMTM nie zrobi takiej koncepcji transportu miejskiego z uwzględnieniem zarówno sieci tramwajowej jak i autobusowej(kolejowej jeszcze nie wliczam)
Ja nie pomogę bo przy moim liniotwórstwie...nie wiem co by za koncepcyjny potworek powstał :D W dodatku nie jestem tak dobrze poinformowany.
P.S Będzie jakiś artykuł na WPK na temat roztrzygniętych przetargów na 25 i 955 ?

24.09 22:34:19

mark40 napisał(a):

Odcinek Chorzów Batory - Chorzów Ratusz jest obecnie też wyłączony z ruchu. Tramwaje nie prędko tam sie pojawią.

24.09 22:51:06

Chrosciu napisał(a):

@butthead:
Moze mam takie kulawe szczescie - ale ilekroc bywam na petli w Szopienicach to jest tam cicho i bezpiecznie. Nawet po zmroku ;)
Zawsze zreszta mozna zrobic tak ze wieczorem (kiedy na petli jest nieciekawie) przesiadek nie ma gdyz laczymy ze soba linie 14 i 20 w calosc (tak jak napisano w artykule), natomiast za dnia przesiadke robimy drzwi w drzwi
minimalizujac ryzyko napadow ;)
A co do honorowania biletow z 7 na 17 - przydaloby sie zeby tez 9 byla objeta tym systemem.
To tylko takie moje luzne uwagi ;)

24.09 23:08:11

YoMaHa napisał(a):

@memphis&butthead: rozumiem, że jest to "projekt pod dyskusję". Ale dla mnie przedstawianie czegoś takiego, zwłaszcza w realiach GOP-u, jest niebezpieczne. Jeśli jest mowa o "układzie docelowym" to nie zapominajmy, w jaki sposób rozumują Fahoftzy z Najwyższego Poziomu i a nóż widelec wprowadzą docelowy układ, w którym rzeczywiście w Szopienicach jest więcej tramwajów niż na centralnej arterii. Dlatego dla mnie mieszanie koncepcji na czas objazdu i koncepcji docelowej jest nonsensem. Natomiast skracanie 14 do Zawodzia jest zarówno w jednym, jak i w drugim przypadku totalną porażką. Pisałem o tym ostatnio (w innym miejscu, nie będę reklamował), że na "piątce" też napełnienia między Bobrkiem a Biskupicami są najmniejsze. Ale pamiętajmy, że gdyby nie było w wagonie tych ludzi "międzymiastowych", to i w Biskupicach napełnienie byłoby stosownie mniejsze, bo by byli sami lokalsi. Tak samo w Mysłowicach stwierdzenie, że "jest więcej ludzi miejscowych niż jadących do Katowic" jest dla mnie zupełnie nieprzekonujące, ponieważ wyrzucając tych jadących do Katowic w samych Mysłowicach zostanie też już tylko garstka. Układ zaproponowany też ma poważną wadę w postaci założenia sprzecznych warunków synchronizacji - jeśli będzie synchronizacja na Warszawskiej, to w Szopienicach jej nie będzie, jeśli będzie w Szopieniacach - na Warszawskiej kał...

25.09 08:59:56

andrzejh69 napisał(a):

Czy ktoś wie kidy skonczą remont na Targowisku tak żeby tramwaje mogły tam zawracać? Miszkam tam i codziennie obserwuję wieczorem postęp robót z każdego dnia. Moim zdaniem w tym tempie to bedzie najszybciej 1 styczeń.

25.09 13:40:43

Sosnowiczanin napisał(a):

Tak moze nie na temat: http://www.przegubowiec.com...
Super takie tablice koralikowe

26.09 10:57:04

butthead napisał(a):

@Sosnowiczanin: Są super do momentu pierwszej awarii ;) We wrocławskich citaro są panele LCD z przebiegiem trasy i po pół roku eksploatacji połowa nie działa, druga połowa nierzadko pokazuje bzdury...

26.09 15:13:56

car napisał(a):

A co sądzicie o czymś takim ?
T 7 - Chebzie - Załęże - Zawodzie
T11 - Chebzie - Chorzów - Szopienice
T19 - Stroszek - Katowice Dw PKP
T14 - Mysłowice - Siemianowice
T20 - Wełnowiec - Chorzów Ratusz
T13 - zawieszona
...reszta bez zmian

30.09 17:06:44

andrzejh69 napisał(a):

T13 -żle bo z centrum Siemianowic się niczym poza 662 nie dojedzie pod dworzec PKP, dzis ten dojazd zapewnia T13. Dla wiekszosci ludzi Stawowa to nie jest blisko dworca PKP, tak samo T11. Przy dworcu powstaną niebawem galerie handlowe, więc bedzie nowy duzy generator przewozów na ul. 3 maja. Sieć połaczen tarmwajowych nalezy ułozyc tak żeby docelowo jak najwiecej tramow jezdzilo przez 3go maja. Z T11 mozna tak pokombinowac: po wybudowaniu łącznika na ul. Grudmana: Chorzowska-Grudmana-Gliwicka-3maja-Warszawska-Zawodzie. Z T14- Mysłowice-Warszawska-
3 maja-Gliwicka-Grudmana-Chorzowska-Korfantego-pl Alfreda lub Siemianowice

01.10 08:35:15


Dodaj komentarz

Ten element został zablokowany, nie ma możliwości dodawania do niego komentarzy lub głosowania.

Komentarze muszą być zaakceptowane przed publikacją. Dziękujemy!